Het is een klassieker in het denken over duurzaam ondernemen:
reken ‘echte’ prijzen voor goederen en diensten. Voor wie ook maar
een greintje vertrouwen heeft in het marktmechanisme is de logica
zo klaar als een klontje: als vervuilen duurder wordt, loont het
om schoon te produceren. Als het uitstoten van CO2 geld kost, zijn
bedrijven eerder geneigd klimaatvriendelijk te werken. In de
nieuwe economie werkt het zo. De vervuiler betaalt.
Veruit het grootste deel van de NEx-score voor echte
prijzen – van 19,2 procent in 2022 naar 19,7 procent nu –
is te danken aan heffingen en belastingen die de overheid rekent
voor milieubelastend gedrag. Daar zit de laatste jaren niet veel
beweging in. Bij bedrijven zien we veel hoopgevende pilots en
experimenten met echte prijzen, maar dat blijft vooralsnog
pionierswerk.
In de nieuwe economie draag je als bedrijf zelf verantwoordelijkheid voor de schade die je – meestal onbedoeld – aanricht. Op de agenda staat dus de vraag: hoe maak je die schade zo klein mogelijk? Op de uitstoot van CO2 staat vaak al een prijs, andere neveneffecten van de bedrijfsvoering volgen, bijvoorbeeld via de invoering van Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid-wetgeving (UPV). Regels voor deze UPV zijn op korte termijn in aantocht voor textiel en plastics.
Een aanpassing van het belastingstelsel is het allerbelangrijkste om duurzaam ondernemen de standaard te maken en de vervuiler te laten betalen. Dat kan door de lasten van arbeid te verschuiven naar grondstoffen en vervuiling. Ook een lagere btw op duurzame producten en een hogere op schadelijke producten stimuleert duurzame ondernemers.
Daarnaast adviseren we het beprijzen van vervuiling verder uit te breiden. Want dat werkt goed, zoals we met de CO2-prijs zien. MVO Nederland zet zich in voor uitbreiding van de CO2-prijs naar andere sectoren. En voor heffingen op andere vormen van vervuiling, zoals stikstof en vliegen.
Het verhaal van Wakuli’s specialty koffie begint op een koffieplantage ergens in Afrika. De jonge Yorick Bruins is er landbouwconsultant en ziet recht voor zijn ogen een bevriende koffieboer zijn planten gefrustreerd uit de grond trekken. De reden? Hij krijgt minder betaald voor zijn planten dan het kost om ze te laten groeien. “Zo had het volgens hem geen zin”, aldus een energieke Bruins. “Het was het moment dat ik besloot dat het anders moest. En dat ik daar zelf aan bij wilde dragen.”
Lees het hele interviewVolg het Greenhouse Gas-protocol (GHG), waarin onderscheid gemaakt wordt tussen scope 1, 2 en 3. Bepaal vervolgens een interne CO2-prijs (richtlijn: 100 euro per ton) en beschouw dat als de minimale investering in reductiemaatregelen. Zo erken je ook dat vervuilen een prijs heeft.
Het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen blijft altijd stap 1, maar als dat nog niet volledig lukt, is compenseren een optie.
Over de echte prijs van broeikasgassen is veel bekend, maar voor biodiversiteit, watervervuiling of onderbetaling in de keten is minder unanimiteit. Schrik niet van de uitkomsten, maar gebruik ze om duurzamere investeringsbeslissingen te nemen.
In het denken over duurzaamheid is het rekenen met echte prijzen een klassieker. MVO Nederland ontwikkelde een ‘Aan de slag met echte prijzen’ met daarin een stappenplan om zelf aan de slag te gaan, zoals de titel al zegt.
Wil jij aan de slag met CO2-beprijzing in jouw organisatie? Dit praktisch en concreet ‘Aan de slag met CO2-beprijzing’-stappenplan vormt de basis voor jouw acties.
Het Futureproof Coffee Collective is het enige netwerk van koffieproducenten, -importeurs, -branders en retailers dat sámen strijdt voor de toekomst van koffie. Lees op de website wat dit collectief doet en kom erachter hoe jij daarbij kunt helpen – of je nu alleen koffie drinkt, koffie brandt, koffie verkoopt of in de sector werkt.